EU-besluit in 2024
Naar verwachting besluit de Europese Commissie begin 2024 over een volledig gebruiks- en verkoopverbod van vislood in de EU – op advies van de European Chemical Agency (ECHA). Totdat zo’n Europees verbod er is, zijn lokale verboden zinloos. Die leiden namelijk niet tot minder loodgebruik, zo wordt ook onderschreven door een
onafhankelijke studie i.o.v. het ministerie van LNV. Sportvissers kunnen immers nog steeds lood aanschaffen. Bovendien zou een lokaal verbod nu disproportionele en niet uitvoerbare handhaving vergen. Want hoe controleer je of een werpgewicht van lood is gemaakt als deze is voorzien van een coating. Alleen een totaalverbod op de verkoop én het gebruik van lood binnen de EU is effectief en handhaafbaar.
Een 7-grams jigkop van tungsten - loodvrij dus, maar vanwege de coating is dit niet zomaar te zien.
Voorstel ECHA
Het ECHA stelt de Europese Commissie voor om de verkoop en het gebruik van lood in visgewichten en kunstaas te verbieden, met een overgangsperiode van 3 jaar voor gewichten tot 50 gram en van 5 jaar voor gewichten vanaf 50 gram. De internationale hengelsportbranche houdt zich aan de huidige wetgeving en produceert nu nog vooral loodgewichten. Dit vertaalt zich in het huidige aanbod van hengelsportspeciaalzaken, waarbij de wél verkrijgbare loodalternatieven qua kwaliteit en in cosmetisch opzicht nog niet altijd optimaal zijn. De overgangstermijnen van 3 en 5 jaar geven de markt de ruimte om alternatieven (door) te ontwikkelen. Omdat een Europees loodverbod in de lucht hangt, is Sportvisserij Nederland in gesprek met de marktpartijen om ervoor te zorgen dat er goede loodalternatieven op de markt komen die loodvrij vissen bespoedigen.
Karper- en zeevissers gebruiken doorgaans gewichten zwaarder dan 50 gram, of dat nu om loodvrij (l) of lood (r) gaat.
Stimuleren ipv verbieden
Vanuit de Samenwerkingsovereenkomst Sportvisserij Loodvrij 2022-2024 ligt de focus op de bewustwordingscampagne richting sportvissers over de gevolgen van loodgebruik voor mens en milieu, en op actief het gebruik van loodalternatieven stimuleren. Sportvissers houden van de natuur en staan open voor loodvrij vissen, maar daarbij moet wel rekening worden gehouden met wat nu wel en niet haalbaar is. Een lokaal loodverbod leidt nu tot versnippering van regels en vergunningsvoorwaarden, en zo tot verwarring en onduidelijkheid bij zowel de sportvisser als handhaver. Sportvisserij Nederland roept gemeenten daarom op om niet eenzijdig een loodverbod voor de sportvisserij in te stellen. In plaats daarvan vraagt zij juist om bij te dragen aan de uitgebreide stimuleringscampagne om loodgebruik verder terug te dringen. Tegelijkertijd roept Sportvisserij Nederland hengelsportverenigingen op om in de gaten te houden of er bij hun eigen gemeente een loodverbod op de agenda staat of komt.
Uit onderzoek blijkt dat steeds meer sportvissers open staan voor loodvrij vissen of daar al mee zijn begonnen.
Loodvrij = duurzaam
Sportvisserij Nederland, de federaties en aangesloten hengelsportverenigingen stimuleren het loodvrij vissen al jarenlang en met succes:
uit onderzoek blijkt dat het aantal sportvissers dat loodvrij is gaan vissen de afgelopen jaren ruim is verdubbeld. Daar komt bij dat er jaarlijks al honderden ‘loodvrije’ viswedstrijden en evenementen zoals jeugdcursussen en VISlessen worden georganiseerd. Ook via
inruilacties en loodvrije pilotgebieden wordt door de hengelsport zelf al volop ingezet op de transitie naar een loodvrije sportvisserij als onderdeel van duurzaam sportvissen. Dit met inachtneming dat loodverlies door sportvissers op het binnenwater met zo’n 8 ton per jaar
veel lager ligt dan de eerder aangenomen 54 ton. In tegenstelling tot andere stoffen overschrijdt lood in 0% van de Nederlandse waterlichamen de norm.
Ook in Oost-Nederland zijn vanuit de hengelsport 'loodvrije' pilotgebieden aangewezen en inruilacties georganiseerd.
Online zoekfunctie loodalternatieven
In afwachting van een Europees verbod blijft Sportvisserij Nederland zich actief inzetten op de transitie naar een loodvrije hengelsport. Zo wordt er gewerkt aan een online zoekmogelijkheid in het assortiment aan loodvrije werp- en visgewichten van Nederlandse webshops. Hieruit blijkt o.a. dat het
aanbod al behoorlijk is gegroeid, maar zeker nog niet toereikend is. Deze nieuwe zoekfunctie - bedoeld voor de sportvisser c.q. consument - wordt op korte termijn gelanceerd en zal actief worden gepromoot richting sportvissers. Verder wordt door Rijkswaterstaat, Sportvisserij Nederland en Transitiebureau D&B onderzocht hoe de ‘adoptie’ van loodalternatieven door sportvissers kan worden versneld.
Een nieuwe zoekfunctie moet het sportvissers gemakkelijker maken om het online aanbod van loodalternatieven in te zien.